De afgelopen weken heeft de wereld een steile leercurve doorgemaakt voor gezondheidszorg op afstand. Wat kunnen we leren van degenen die al enige tijd op afstand voor hun patiënten zorgen?
Voor een derde van de Europeanen die een chronische ziekte hebben, zijn frequente bezoekjes aan de dokter gewoon een onderdeel van het dagelijks leven. Het verbeteren van het behandelen van deze en andere aandoeningen buiten ziekenhuizen en klinieken om kan een aanzienlijk positief effect hebben op de nationale zorgbudgetten, de agenda’s van zorgmedewerkers en het algemene welzijn van patiënten – en hen helpen om beter te leven, en niet alleen om langer te leven.
Daarom ontwikkelen klanten en partners van Microsoft in heel Europa oplossingen voor gezondheidszorg op afstand waarmee patiënten aandoeningen vanuit huis kunnen behandelen, terwijl ze toch in nauw contact blijven staan met de zorgverleners.
Van ziekenhuiskamer naar woonkamer
In Finland leidt nefroloog Dr. Virpi Rauta de inspanningen van het universitair ziekenhuis van Helsinki (HUS) om patiënten met chronische nierziekten thuis een levensreddende dialysebehandeling te laten ondergaan in plaats van gemiddeld drie keer per week naar het ziekenhuis te moeten gaan. Dit verlaagt de kosten van de zorgverlening, maar verbetert ook de veiligheid en de kwaliteit van leven van de patiënt. Een derde van al haar patiënten krijgt de dialysebehandeling nu thuis, maar Dr. Rauta zou dit aantal graag zien toenemen:
“Voordat het stadium bereikt wordt waarin dialyse nodig is, ontwikkelen chronische nierziekten zich meestal langzaam, binnen enkele maanden. In deze ‘pre-dialysefase’ moeten we hen informeren over hun specifieke mogelijkheden. Door het analyseren van patiëntgegevens kunnen we de risicofactoren van deze groep voorspellen en een beter advies geven over het juiste verloop van de behandeling.”
Het project van Dr. Rauta heeft als doel patiënten voor wie thuisdialyse een optie is in een vroeg stadium te identificeren en de huidige patiënten op afstand te monitoren. De gegevens worden vervolgens geanalyseerd met behulp van Microsoft Azure-cloudservices, wat bruikbare inzichten oplevert die artsen kunnen gebruiken om behandelplannen aan te passen en op maat te maken waar nodig. Het project maakt deel uit van een breder HUS CleverHealth Network-initiatief om op artificial intelligence (AI) gebaseerde oplossingen te produceren voor het vroegtijdig opsporen van ziekten, geautomatiseerde diagnostiek en behandelingskeuze, en uitgebreide thuiszorg. Dr. Rauta legt uit waarom dit zo waardevol is:
“Hoe meer patiënten thuis een dialyse ondergaan, des te minder we ze in het ziekenhuis zien. Dat is goed, maar het betekent wel dat ik sommige patiënten misschien maar twee keer per jaar zie – en ik weet heel weinig over wat er tussen de afspraken gebeurt. Controle op afstand en gegevensanalyse kunnen die kloof overbruggen en ervoor zorgen dat de behandeling op schema blijft.”
Hoewel patiënten met een chronische nierziekte meestal in de 50 of 60 zijn, is dit niet de enige leeftijd waarvoor de technologie nieuwe inzichten genereert voor het behandelen van ziekten op afstand.
Verloskundige en gynaecoloog Dr. Saila Koivusalo leidt een ander CleverHealth Network-project bij HUS; dit keer gericht op het verbeteren van het behandelen van zwangerschapsdiabetes. Om de behandeling en controle van deze patiënten te verbeteren, heeft het team een toepassing ontwikkeld om de belangrijkste gezondheidsindicatoren van de moeder te meten, te controleren en te analyseren, zoals glucosegehalte, lichaamsbeweging, voeding, stress, slaap en wekelijks gewicht. Deze gegevens worden opgeslagen en geanalyseerd met behulp van de Microsoft Azure-cloudtechnologie. Door de gezondheid van aanstaande moeders op microniveau te volgen, kan Dr. Koivusalo ervoor zorgen dat vrouwen op het juiste moment de juiste begeleiding krijgen:
“Heel vaak voelen vrouwen met zwangerschapsdiabetes zich alleen in de omgang met hun aandoening, omdat ze de goede begeleiding meestal te laat krijgen. Als we eerder contact kunnen krijgen met aanstaande moeders, kunnen we ervoor zorgen dat iedereen hetzelfde zorgniveau krijgt.”
Dr. Koivusalo waarschuwt dat het hebben van diabetes tijdens de zwangerschap het risico op het ontwikkelen van chronische diabetes bij zowel de moeder als de baby in de toekomst kan verhogen. Het is daarom van cruciaal belang dat dit probleem in een vroeg stadium wordt aangepakt. Hoewel dit project zich nog in een proeffase bevindt, ziet Dr. Koivusalo mogelijkheden om vrouwen met een verhoogd risico in alle fasen van de zwangerschap te ondersteunen; van de planning tot en met de postnatale zorg en de follow-up.
Beginnen bij het hart
De grondregel “voorkomen is beter dan genezen” is ook overgenomen door het Portugese ziekenhuis Cova da Beira, dat gebruik maakt van een cloudgebaseerde oplossing ontwikkeld door Microsoft-partner HopeCare om patiënten met een risico op hartfalen te monitoren.
Chronisch hartfalen treft in Portugal 380.000 mensen en is daarmee de belangrijkste oorzaak van ziekenhuisopname onder 65-plussers. Dit is de afgelopen tien jaar met 33% gestegen. Ziekenhuisopnames worden meestal veroorzaakt door een plotselinge verergering van de symptomen van hartfalen, zoals kortademigheid, gezwollen benen of vermoeidheid. Deze klachten, die bekend staan als decompensatie-aanvallen, zijn eng – maar ze kunnen worden voorspeld en soms zelfs voorkomen door een nauwgezette en regelmatige gezondheidsmonitoring.
Daarom is Cova da Beira HCAlert gaan gebruiken, een tool voor monitoring op afstand dat in de Microsoft Azure-cloud gegevens over de patiënt verzamelt, opslaat en analyseert met betrekking tot de lichaamstemperatuur, het zuurstofgehalte van het bloed (SaO2), de bloeddruk, de hartslag, het gewicht en de activiteit. Met behulp van een triage-algoritme kunnen artsen identificeren welke datapunten het meest relevant zijn en kunnen alle vitale parameters gemarkeerd worden die niet in lijn zijn met de plannen voor de betreffende patiënt.
Sinds de lancering van de oplossing hebben de klinische teams een aanzienlijke daling van de ziekenhuisopnames (-62%), de totale duur van het verblijf in het ziekenhuis (-48%), het sterftecijfer (-42%) en de bezoeken aan de eerste hulp (-85%) gezien onder de pilot-patiëntengroepen. Het belangrijkste is echter dat zowel artsen als patiënten zich gesteund voelen.
De 74-jarige Alberto Galvão, die een implanteerbare cardioverter-defibrillator (ICD) heeft, licht toe hoe “het voelt goed dat er altijd op je gelet wordt. Ik weet dat ik in de gaten wordt gehouden en als er iets vreemds aan de hand is, belt een verpleegkundige me om te checken hoe het gaat.” Vanuit een klinisch perspectief beschreef cardioloog Luis Oliveira hoe monitoring op afstand zijn werk ondersteunt: “Als het iets simpels is, kan ik de patiënt bellen, vragen hoe hij of zij zich voelt en waar nodig een aanpassing van de behandeling voorstellen. Als de gegevens suggereren dat het misschien iets ernstigs is, vragen we de patiënt om direct naar het ziekenhuis te komen.”
De gezondheidszorg menselijk houden
Oplossingen voor zorg op afstand spelen ook een belangrijke rol om de blootstelling van kwetsbare patiënten aan risicovolle omgevingen te beperken. In Ierland heeft Microsoft samengewerkt met het universitaire ziekenhuis in Limerick om fysiotherapeuten te helpen bij het leveren van essentiële beweging aan patiënten met cystic fibrosis (CF) via Microsoft Teams. Regelmatige, op maat gemaakte oefeningen zijn essentieel om CF-patiënten te helpen hun longen vrij te houden van slijm dat zich opbouwt door hun ziekte. Tegelijkertijd zijn CF-patiënten zeer vatbaar voor infecties, waardoor ze de tijd in ziekenhuizen moeten beperken.
Via één-op-één onlineconsulten kunnen patiënten alles uit hun trainingssessies halen zonder het risico van een vermoeiende reis naar het ziekenhuis of blootstelling aan een infectie. Nog een voorbeeld van gewonnen efficiëntie is het Poolse Telemedico, dat gespecialiseerd is in virtuele doktersconsultaties. Dankzij een triage-technologie die werkt op basis van artificiële intelligentie, kan het 90% van zijn inkomende patiëntenvragen meteen doorschakelen naar de meest relevante dokter. In maart, de eerste volle maand van de pandemie in Europa, verdrievoudigde het aantal online consultaties van Telemedico tot 100,000 raadplegingen.
De focus op het comfort van de patiënt en niet alleen op de behandeling, staat centraal. De gezondheidszorg blijft immers in de basis een sector waarin de mens centraal staat en patiënten moeten op de eerste plaats als mensen worden gezien.
Naarmate de digitale tools voor de gezondheidszorg zich verder ontwikkelen, moet hun potentieel om de levenskwaliteit van patiënten te verbeteren worden overwogen, naast hun rol voor het verbeteren van de klinische resultaten. Elke patiënt heeft een fundamenteel recht om te leven, niet alleen om te overleven. Microsoft zal met onze klanten en partners in heel Europa blijven samenwerken om betere zorg voor iedereen bereikbaar te helpen maken.
Technologie wordt steeds belangrijker voor de bescherming en behandeling van zorgverleners en patiënten. Ontdek hoe de zorgsector heruitgevonden kan worden en hoe Microsoft kan helpen.